Waarom jij doet wat je doet – en hoe je jeugd daarin doorwerkt
In mijn blogs ga ik altijd dieper in op de onderwerpen van mijn posts. Ik leg op een eenvoudige manier uit wat de achtergrond kan zijn van bepaalde levensthema’s en uitdagingen waar we als mens tegenaan lopen. Mijn intentie is om je meer helderheid te geven over waarom je bent wie je bent, en waarom je doet wat je doet.
Neem bijvoorbeeld het moeite hebben met het aangeven van grenzen. De afgelopen weken heb ik regelmatig gedeeld hoe ingewikkeld het alleen al kan zijn om nee te zeggen tegen een ander.
Een afspraak afzeggen omdat het simpelweg niet goed meer voelt.
Of al jaren op zondag bij je schoonouders op bezoek gaan, terwijl je dit eigenlijk alleen doet voor je partner. Je wilt hem of haar niet teleurstellen, of je wilt geen conflict en dus ga je er maar mee door.
Waarom de één makkelijker grenzen stelt dan de ander
Hoe kan het toch dat de één met het grootste gemak grenzen aangeeft en kiest voor zichzelf, terwijl een ander daar ontzettend veel moeite mee heeft?
Bijna altijd heeft dit te maken met je vroege jeugd. De eerste zeven levensjaren zijn daarin cruciaal. In deze periode wordt jouw persoonlijkheid gevormd, samen met je overtuigingen en gedragspatronen. Je kunt het zien als een soort blauwdruk die wordt gelegd.
De sfeer waarin je bent opgroeit, hoe er werd gereageerd op jouw emoties, verlangens en behoeftes, of je écht werd gezien en gehoord. Het heeft allemaal invloed op hoe je nu in het leven staat.
Kinderen waarvan de behoeften onvoldoende werden vervuld, zijn zich vaak al jong gaan aanpassen in plaats van zich te verbinden. Als volwassene neem je dat patroon mee: je kiest eerder voor harmonie of bevestiging dan voor je eigen grenzen.
Belangrijk om te weten: dit hoeven geen grote trauma’s te zijn. Misschien waren je ouders simpelweg vaak druk of emotioneel niet beschikbaar. Je kunt dus prima een ‘goede’ jeugd hebben gehad, en toch rondlopen met een zogenaamd klein trauma. Maar de impact kan groot zijn.
Misschien koos je als kind voor rust in huis, boven het uiten van je eigen verdriet. Als volwassene voelt nee zeggen dan al snel egoïstisch, terwijl het juist gezond is.
Herkenbare overtuigingen kunnen zijn:
- “Ik moet sterk zijn”
- “Ik moet lief zijn”
- “Als ik grenzen stel, wordt de ander boos”
- “Ik moet eerst voor anderen zorgen, dan pas voor mezelf”
De invloed van de start van je leven
Ook de start van je leven speelt hierin een belangrijke rol. Ben je direct na de bevalling bij je moeder gelegd? Of juist afgestaan? Was het een ingewikkelde bevalling, waardoor je niet direct bij haar kon zijn? Misschien lag je in de couveuse of moest je langer in het ziekenhuis blijven.
Als er in die beginperiode geen directe, veilige hechting is geweest, spreken we ook wel van onveilige hechting.
Kinderen die onveilig gehecht zijn, leren vaak hun behoeften te onderdrukken. Ze voelen zich snel schuldig als ze voor zichzelf kiezen, en passen zich aan om liefde of veiligheid te behouden.
Wat je je niet bewust herinnert, maar je lichaam wel onthoudt
Het bijzondere is: je hoeft je al die ervaringen niet bewust te herinneren. In de eerste jaren van je leven neem je alles op met je hele systeem. Niet alleen met je hoofd, maar in je lijf, in het zogenaamde celgeheugen.
Carl Jung, grondlegger van de dieptepsychologie, benoemde dit al. Hij zei:
“Totdat je het onbewuste bewust maakt, zal het je leven blijven sturen en noem je het toeval.”
Met andere woorden: zolang we niet weten waar ons gedrag vandaan komt, blijven we dezelfde patronen herhalen. Vaak zonder dat we het doorhebben.
Veilige hechting: een andere basis
Als je wél helemaal welkom was in je gezin van herkomst. Als er echt naar je werd geluisterd en ruimte was voor je emoties, dan heb je waarschijnlijk een veilige hechting ontwikkeld.
Je hebt dan geleerd dat jouw behoeften er mogen zijn. En als volwassene kun je dan ook makkelijker je grenzen aangeven en luisteren naar wat jij nodig hebt.
En nu?
Misschien ontdek je nu dat sommige overtuigingen of patronen niet meer in lijn zijn met wie je nu bent. Dat ze je ooit hebben geholpen, maar nu niet meer helpend zijn.
Misschien voel je dat je hierin verder wilt kijken. Dat je het verlangen voelt om dichter bij jezelf te komen, en meer trouw te zijn aan wat jij nodig hebt.
Een stap verder: mijn handboek over Nee zeggen
In mijn handboek “Wordt steeds meer jezelf door Nee te zeggen” neem ik je stap voor stap mee. Je ontdekt waar jouw automatische ‘ja’ vandaan komt en wat er ooit nodig was om je veilig en geliefd te voelen.
Je gaat oefenen met kleine stapjes, zodat je steeds beter leert voelen wat jij nodig hebt en hoe je daarvoor kunt kiezen. Niet door het perfect te doen, maar juist vanuit zachtheid voor jezelf.
Het handboek is een uitnodiging om steeds een beetje dichter bij jezelf te komen. In jouw eigen tempo